Site icon SAP News TL

Kondekora António Guterres ! PR Horta : Mundu Presiza Lider Ne’ebe Matenek & Kompaixaun

Imajem : Prezidente Repúbliku José Ramos Horta simu Sekretáriu Jeral Nasoins Unidas António Guterres iha Palásiu Presidensial Nicolau Lobato Díli, 28/08/2024. Foto : Média PR

SAPNewsTL, Díli – Prezidente Repúblika José Ramos-Horta hamutuk ho Primeiru Ministru Kayrala Xanana Gusmão simu Sekretáriu Jerál Nasoins Unidas António Guterres ne’ebe sei partisipa komemorasaun loron konsulta popular ba dala XXV iha Timor-Leste.

Hafoin hala’o sorumutu ho Prezidente Repúblika José Ramos-Horta, Sekretáriu-Jerál Nasoins Unidas António Guterres hateten Timor-Leste nia demokrasia konsolidadu no dezenvolvimentu sentradu iha ema.

“Timor-Leste nia demokrasia konsolidadu, defende direitu umanu no direitu fundamental sira, Tinan 25 konsulta popular, Timor-Leste iha komitmentu toma medida ne’ebe konsistente hodi hatan ba nesesidade no aspirasaun povu nian, Timor enfrenta progressu impresionante, dezenvolvimentu ne’ebe sentradu iha ema liliu iha edukasaun ba nia ema sira iha zona remotas”. Tenik Sekretáriu-Jerál Nasoins Unidas António Guterres iha Palasiu Prezidensial Nicolau Lobato Dili, 28/08/2024.

Sekretáriu-Jerál Nasoins Unidas afirma ONU sei kontinua apoia aspirasaun povu Timoroan nian.

“Mundu aprende buat barak husi experiénsia Timor nian, Nasoins Unidas no povu Timorense sempre hamrik husi sorin ba sorin iha momentu ne’ebe asume rasik ba ninia distinu, Nasoins Unidas kontinua apoia aspirasaun povu Timor nian, dezeju susesu ne’ebe diak liu ba Timor oan sira.”sublinha Sekretáriu-Jerál Nasoins Unidas

António Guterres hatutan Timor-Leste presiza halo investimentu ne’ebe alkansa asesu universal hodi kombate inseguransa alimentar, joven dezempregu,  krize klimatika, no defende igualdade jeneru.

Prezidente Repúblika José Ramos-Horta konsidera António Guterres nu’udar ema ida matenek, fuan boot no iha kompaixaun.

“Ohin ita simu Sekretáriu Jeral ONU, António Guterres nia ema ida iha kakutak maibe iha mós fuan, balun iha kakutak diak teb-tebes maibe laiha fuan, mundu presiza ema ida matenek no kompaixaun”.

“Ema ne’ebe sensivél no haree kestaun Timor-Leste mak António Guterres, ema ida brilhante, intelijente no grande kurasaun, mundu presiza lideres ne’ebe ho kompaixaun, obrigadu barak ba Sekretáriu Jeral ONU”. Dehan Jose Ramos Horta

Xefe Estadu Timor-Leste ne’e konta iha tinan 1999, António Guterres  mak konvense Bill Clinton, nune’e konvense Estadus Unidos apoia forsa mai Timor-Leste.

“Durante situasaun krusial iha tinan 1999, altura ne’ebe António Guterres nu’udar Primeiru Ministru Portugal, ho ninia lideransa kompaixaun konvense Bill Clinton hakarak Estadus Unidos apoia, kalan rua liu, Prezidente Repúblika Indonésia B. J. Habibie ko’alia iha televizaun katak aseita forsa ONU ba Timor-Leste”.

Iha oportunidade ne’e, Prezidente Repúblika kondekora António Gueterres ho Grande-Colar Orden Timor-Leste, kondekorasaun ne’e rekoñesimentu ba Sekretáriu-Jerál Guterres nia papel sentrál durante nia mandatu nu’udar Primeiru-Ministru Portugál nian, kondekora ne’e nu’udar onra aas liu nasaun nian.

Iha sorumutu ne’e, Prezidente Repúblika no Sekretáriu-Jerál ONU halo diskusaun kona-ba asuntu global oioin, inklui pás no seguransa, ho foku ba funu sira ne’ebé la’o daudaun iha Myanmar, Gaza, Ukránia no mós krize seguransa no umanitária ne’ebé la’o hela iha Sudaun.

José Ramos Horta no António Guterres konkorda katak Konsellu Seguransa ida ne’ebé reformadu ho reprezentasaun internasionál ne’ebé boot liu no foti desizaun ne’ebé efetivu liu sei sai krítiku hodi responde ba dezafiu sira iha dame no seguransa globál.

Xefe Estadu afirma, “Sekretáriu-Jerál Guterres nia vizita reafirma apoiu ne’ebé Nasoins Unidas fó ba Timor-Leste durante ita-nia viajen tomak ba independénsia, ita hasoru dezafiu globál sira, ita-nia parseria ho ONU sai nafatin krusiál ba ita atu hetan dame, dezenvolvimentu, no justisa la’ós de’it ba ita-nia nasaun maibé ba mundu tomak.”

Prezidente Repúblika subliña kompromisiu nasaun nian hodi hametin liután ninia kooperasaun ho Nasoins Unidas hodi hasoru dezafiu rejionál no globál sira, partikularmente liu hosi aprosimasaun kolaborativu ba seguransa no dezenvolvimentu sustentável.

Enkuantu, Presenza Sekretáriu Jeral ne’e hahu husi loron 28 to’o 31 Agostu 2024, durante loron  hasoru malu ho Prezidente Repúblika, Primeiru Ministru, no partisipa komemorasaun Aniversáriu Konsulta Populár ba dala 25.

Jornalista : Antonina Lopes da Silva 

Exit mobile version