SAPNewsTL, Dili : Relasiona ho keixa sidadaun Ela Variana hasoru PNTL, Komandante Jerál Polísia Nasionál Timor Leste (PNTL), Komisáriu Henrique da Costa hatete, PNTL prontu hatan iha Tribunál kona-ba keixa ne’ebé ativista Ela Variana hato’o ona ba Ministériu Públiku.
Komandante PNTL Komisáriu Henrique da Costa, deklara PNTL prontu atu kolabora, maibé apela mós ba sidadaun hotu, labele uza média sosiál ne’e tuir ema ida-idak nia hakarak.
“Sidadaun hotu-hotu iha direitu karik hanesan polísia halo buat ruma, tuir sira katak ida ne’e la loos, sira aprejenta ba Tribunál depois bolu ita hatan, ita sei la ses husi lei, tanba lei ne’e ba ema hotu-hotu, ita prontu atu kolabora”.
“Atu apela mós ba sidadaun hotu, ita labele uza ita nia média sosiál ne’e tuir ema ida-idak nia hakarak, maibé iha ne’eba tenke hatene katak iha mós limitasaun, labele ida ne’e atu nune’e ameasa fali ema seluk ne’e la loos,” Dehan Komandante PNTL, Komisáriu Henrique ba jornalista sira hafoin enkontru regulár ho Xefe Estadu iha Palasiu Prezidensiál Bairu-Pite, Kuarta (02/08/2023).
Bainhira ameasa ona ne’e, satan hanesan atu oho ne’e krime, tanba ne’e polísia sei nafatin buka tuir, la’ós katak ba Ela Variana de’it, mas seluk tan ne’ebé sei uza nafatin média sosiál nune’e fó ameasa ba ema seluk ne’e, sei nafatin buka tuir nune’e buka prosesu.
Servisu defensór ne’e nia halo saida, nia defende ema, ne’ebé defensór defende ba Ela Variana depois aprejenta ba mak PNTL hatan. Tanba, PNTL ne’e reprezenta governu, ne’ebé atu indiminijazaun ne’e lá’os ema ida husu de’it dehan tenke selu ida ne’e, ne’e foti osan fó ba malu laiha ne’e liu husi prosesu ida.
Entretantu, Defensor Publiku, Sergio Dias Quintas, hateten, Ela Variana hatama prosesu sivil ba Tribunal Dili hodi kontra atuasaun PNTL tanba konsidera atuasaun membru sira hasoru Ela Variana la tuir lei.
Ela Variana lansa liafuan Ameasa hasoru Primeiru Ministru (PM) Kay Rala Xanana Gusmão iha rede média sosial seidauk iha vitima ruma hato’o keixa. Nune’e, Defeza ne’e akompana Ela Variana mai iha Tribunal Dili atu rejista prosesu sivil ida kontra estadu liu-liu ba PNTL.
Defensor Publiku ne’e akresenta, prosesu sivil ne’ebe Ela Variana hatama iha tribunál la’os atu kontra instutuisaun PNTL maibe kontra atuasaun ilisita ne’ebe mak membru polisia balun halo hodi hamosu prejuizu patrimonial no naun patrimonial ba Ela Variana.
“Ohin, loron ha’u akompana alin Ela Variana hodi mai rejistu kazu ne’e iha Tribunal Dili, ita espera katak, ba oin tribunal bele hasai Notifikasaun ba parte kontrariu liu-liu ba PNTL”, dehan nia ba Jornalista sira iha Tribunal Dili, Kolmera Kinta (27/07/2023)
Nia hatutan, lei la admite atuasaun ilisita ne’e tanba PNTL ninia atuasaun sira tenke bazeia ba lei, tanba ne’e mak alin Ela Variana konsidera atuasaun membru polisia sira hasoru nia ilegal la tuir lei.
“Ho ida ne’e mak ohin dader alin Ela Variana mai hatama prosesu sivil liu-liu kona-ba prejuizu ne’ebe nia sente sofre, ho ida tribunal bele hare katak, bele fo indemizasaun ou reparasaun ba lezada ne’e rasik”, Nia dehan
Nia esklarese, prosesu sivil ne’e Ela Variana hatama ba Tribunal la hare ba membru PNTL hira mak identifika, maibe prosesu sivil ne’ebe Ela Variana hatama kontra atuasaun ilisita ne’ebe membru PNTL sira pratika.
“Ha’u espera prosesu sivil ne’e alin Ela Variana hatama ba Tribunal ne’e prense ona ninia formalidade, ne’ebe ba oin parese tribunal bele notifika PNTL mak sei mai tribunal hodi defende atuasaun ilisita ne’ebe pratika husi membru polisia sira”, Nia relata.
Purtantu Defeza ne’e hateten, alin Ela Variana hatama tiha prosesu sivil ba Tribunal Dili. No sei hatama tan prosesu ida ba Ministeriu Publiku hodi halo denunsia publiku kriminal hasoru membru PNTL balun.
Ela Variana halo denunsia ba Ministeriu Publiku tanba iha semana kotuk Ela Variana halo deklarasaun katak, membru polisia ne’e halo kapturasaun iha tendensia bele pratika abuzu poder.
“Alin Ela Variana halo denunsia ba Ministeriu Publiku hodi hatene dekobre abuzu de poder ne’e halo husi membru polisia sira”, Nia konklui.
Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) husi Departamentu Investigasaun kriminal Nasionál (DIKN) Identifika ona ativista feto ID Facebook “Ela Variana” ne’ebé lansa liafuan Ameasa hasoru Primeiru Ministru (PM) Kay Rala Xanana Gusmão iha rede média sosial.
Enkuantu, Autoridade seguransa PNTL foti ativista ID Facebook Ela Variana ne’e iha loron 12/07/2023 dader iha nia rezidensia Manleu, Postu Administrativu dom Aleixu, Munisipiu Díli. nune’e kazu refere iha ona ministeriu publiku hodi hein no hakat ba kadeira manas iha Tribunal Distrital de Dili (TDD)
Jornalista : Ermelinda Soares