๐๐ฎ๐๐๐ฑ๐ ๐๐ผ๐บ๐ฝ๐ผ๐ฟ๐๐ฎ๐บ๐ฒ๐ป๐๐ ๐๐ถ๐ฎ๐ธ ๐๐ต๐ฎ ๐ฅ๐ฒ๐ถ๐ป๐ ๐จ๐ป๐ถ๐ฑ๐ ! ๐ฃ๐ ๐ซ๐ฎ๐ป๐ฎ๐ป๐ฎ : “๐๐บ๐ถ ๐ฆ๐ฎ๐ถ ๐๐บ๐ฏ๐ฎ๐ถ๐ ๐ฎ๐ฑ๐ผ๐ฟ ๐ง๐ถ๐บ๐ผ๐ฟ ๐ก๐ถ๐ฎ๐ป”

Imajem : Primeiro Ministro Kay Rala Xanana Gusmรฃo hasoru malu ho traballador timoroan iha Reinu Unidu, 20/09/2025. Foto : Media GPM
SAP News TL, Londres : Durante vizita ba Reinu Unido, Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmรฃo apresia tebes timoroan sira tanba moris iha unidade, sempre rona-malu, servisu makaas, respeita-malu, tulun-malu no hadomi malu.
โHahalok ida-neโe mak hatudu katak, imi idaidak sai embaixadรณr Timor nian iha neโe. Tenke hanesan neโe nafatin atu hatudu katak ita diferente oitoan iha buat sira neโe. Diferente iha domin, iha dame, nuneโe misaun neโebรฉ imi kumpre daudaun bรก imi nia-an rasik, imi-nia famรญlia, nuโudรกr sidadaun Timor ema bele dehan katak loos duni Timoroan sira hatene komporta ho diโak no hatene halo servisu,โ Dehan Primeiru-Ministru Xanana Gusmรฃo iha Londres, sรกbadu (20/09/2025). Sita Mรฉdia GPM
Xefe Governu konsidera Timoroan sira-nia komportamentu diโak iha servisu fatin hatudu katak, povu Timor neโe povu ida neโebรฉ reziliente, iha espรญritu korazoju no povu ida neโebรฉ hatene buka moris.
Xanana Gusmรฃo louva no rekoรฑese Timoroan sira mai iha Reinu Unidu komporta diโak tanba Povu Timor mai ho nia istรณria nasaun nian neโebรฉ harii iha tempu difรญsil no mai duni ho situasaun ahu kdesan.
Nuneโe, Xefe Governu husu bรก inan-aman sira tenke haktuir nafatin istรณria nasaun nian bรก oan sira neโebรฉ moris iha Reinu Unidu atu hatene no hadomi nafatin rai Timor Lorosaโe maski dook.
Primeiru-Ministru dehan, ohin loron akonstese problema iha nasaun oioin, problema iha fatin oioin, maibรฉ hakarak hateten katak, iha situasaun sira hanesan neโe mak hanesan Timoroan tenke komporta diโak tanba bainhira komporta diโak maka ema sei respeita nafatin nuโudรกr Timoroan.
โHusu bรก Timoroan sira neโebรฉ iha-neโe atu aproveita hodi aumenta imi-nia kbiit iha hanoin, aprende halo buat ruma. Apresia ho imi iha-neโe tanba imi sempre haruka buat ruma bรก ho imi nia kosar-been, esforsu no kompromisu bรก imi nia-an, famรญlia no ita-nia nasaun,โ Kay Rala Xanana Gusmรฃo apresia.
Iha fatin hanesan Embaixadรณr Timor-Leste iha Reinu Unidu, Joรฃo Paulo da Costa Rangel agradese bรก prezensa Primeiru-Ministru nian iha Reinu Unidu, neโebรฉ sai hanesan momentu istรณriku tanba iha oportunidade ida-neโe loke kedan konsuladu iha Belfast kapitรกl Northern Irelandโs. Foin lalais loke ona konxuladu iha Glasgow, no semana oin sei loke tรกn konsuladu iha Greenwich.
โSignifika kada kantu iha Reinu Unidu eziste ita-nia bandeira nasionรกl. Ida-neโe ita agradese bรก apoiu tomak hosi ita-nia Governu neโebรฉ fรณ duni prioridade bรก ita hotu,โ Joรฃo Paulo da Costa Rangel agradese.
Embaixadรณr neโe relata bรก Xefe Governu katak, toโo ohin loron embaixada prodรบs ona passaporte 3.000-resin bรก Timoroan sira iha Reinu Unidu, Billete Identidade (BI) prodรบs ona 2.000 bรก Timoroan sira neโebรฉ moris iha Reinu Unidu, Embaixada mรณs prossesa hela sira-nia Sertidaun Moris nuneโe maski sira iha hela Reinu Unidu maibรฉ nunka haluha sira-nia rai doben orรญjen Timor Lorosaโe.
Diplomata Timoroan neโe mรณs atualiza katak, iha tempu badak Reinu Unidu sei loke Embaixada iha Timor-Leste.
Iha tempu badak Timor-Leste sei tama bรก Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), no Reinu Unidu hanesan parseiru diรกlogu ho ASEAN tomak signifika, dalan sei nakloke luโan liu-tรกn.
Antes neโe mรณs Embaixada TL iha Londres propoin ona bรก Governu Reinu Unidu atu bainhira loke Embaixada iha Dili tenke loke seksaun vistu kiโik ida nuneโe fasilita diโak liu-tรกn Timoroan sira no ofisiรกl sira neโebรฉ hakarak halaโo servisu no hakarak aplika mai Reinu Unidu fรกsil liu-tรกn no labele mai-tรกn ona iha Jakarta.
Durante reuniaun neโe, Timoroan sira mรณs husu Xefe Governu hodi esplika no atualiza kona-bรก situasaun polรญtika no progressu dezenvolvimentu iha Timor-Leste.
Primeiru-Ministru halaโo reuniaun ho Timoroan sira iha okaziaun vizita traballu no programa enkontru estratรฉjiku ho Konselleiru Superiรณr no ekipa jurรญdika kona-bรก kestaun Fronteira Terrestre no Marรญtima iha Londres, durante loron rua 19 toโo 20 setembru 2025, hodi esplora estratejia kona-bรก saida mak Timor-Leste (TL) sei defende iha negosiasaun da-huluk ho Indonรฉzia kona-bรก Fronteira Marรญtima iha inรญsiu Dezembru 2025.
Reuniaun neโe akompaรฑa hosi Diretora Ezekutiva Gabinete Fronteira Terrestre no Maritima (GFTM) atuรกl Xefe Gabinete Primeiru-Ministru (GPM), Elizabeth Exposto ho ekipa.