๐ง๐ฟ๐ฎ๐ฑ๐ฒ ๐๐ ๐ฝ๐ผ ๐๐ป๐๐ผ๐น๐๐ฒ ๐๐บ๐ฝ๐ฟ๐ฒ๐๐ฎ ๐ฎ๐ด๐ฌ & ๐๐๐ถ๐ป๐ฎ ๐ก๐ผ๐๐ฎ ๐ฏ๐ฑ ! ๐ฃ๐ฅ ๐๐ผ๐ฟ๐๐ฎ ๐๐ผ๐ป๐ด๐ฟ๐ฎ๐๐๐น๐ฎ

Imajem : Enseramentu Dili International Trade Expo iha CCD, 01/09/2025
SAPNewsTL, Dili : Iha serimรณnia emseramentu Dili International Trade Expo 2025, Prezidente Repรบblika Josรฉ Ramos Horta parabรฉns bรก IX Governu Konstitusionรกl tanba organiza trade expo tinan 2025 ho susesu.
Ermelinda Soares & Marino Dedeus Pinto – SAPNewsTL
“Ha’u fo parabens ba susesu boot expo ida neโe, parabens mรณs ba setor privadu nasional no internasionรกl ne’ebe kontribui diak tebes, parabens ba membru governu hotu-hotu”.
“Ita agradese ba sira neโebe mai husi rai-liur liu-liu hosi Indonesia neโebe numeru bo’ot, hatudu kapasidade governu nian atu organiza eventu neโebe ita halo ona iha Timor-Leste durante tinan ne’e”. Hateten Prezidente Repรบblika Josรฉ Ramos Horta iha CCD, 01/09/2025
Xefe Estadu ne’e hatutan, “Kompaรฑia internasionรกl sira barak mak mai lori produtu oioin atu inspira kompania Timor-oan sira, buka atu aprende hamutuk, nuneโe bele deskobre produtu lokรกl ne’ebe kualidade, bele prodรบs sai produtu internasionรกl”.
Ramos Horta mรณs sita produtu hosi Indonesia liliu simente ne’ebe ho kualidade diak no fasilita povu kiik sira iha area rural.
“Aprende mรณs produtu balun husi Indonรฉsia tanba produtu ida neโebe diak liu fali simente para halo uma fasil liu, diak, forte no hakarak haree rona fila fali”.
“Ha’u rekomenda atu halo populasaun kiโik no kiak sira neโebe iha foho neโeba nia uma”.Teni PR.
Iha fatin hanesan, Ministru Komรฉrsiu Indรบstria (MKI) Nino Pereira haktuir expo nia papรฉl hodi hatudu Timor-Leste nia potensiรกl ekonรณmiku neโebรฉ buras daudaun.
Nino Pereira sublinha expo ida-ne’e la’รณs de’it hametin parseria komersiรกl, maibรฉ mรณs reafirma kompromisu ba inovasaun no dezenvolvimentu sustentรกvel.
Durante loron hirak neโe, MKI konsege fรณ sasin makaโas kona-ba Timor-Leste nia potensiรกl no hari’i ponte negรณsiu neโebรฉ sรณlidu, hamutuk ho sentidu ba futuru. Futuru ida komรฉrsiu nian, parseria sira no kreximentu ekonรณmiku ne’ebรฉ fahe”.
“Kona-ba rezultadu balu, ami bele fรณ sai katak ami rejista ona parsipasaun hosi empreza atus rua ualu-nulu (280), ne’ebรฉ atus ida ualunulu resin-lima (185) maka empreza nasionรกl mikro, ki’ik no mรฉdiu, no empreza sianulu resin-lima (95) hosi fronteira sira ne’ebรฉ transforma ida-ne’e ba palku negรณsiu no ideia globรกl. Imi prova katak ita lori duni Timor Leste ba mundu no lori mundu mai Timor-Leste”.
“Susesu ida ho magnitude ida-ne’e la’รณs asidente. Ida-ne’e maka rezultadu husi esforsu koletivu no planeadu ho metikulozu, ne’ebรฉ lori membru atus ida sianulu (190) hosi delegasaun estranjeiru sira mai Dili, inklui membru governu sira, ofisiรกl pรบbliku superiรณr sira no delegasaun emprezariรกl sira”.
Governante ne’e informa empreza sira neโebรฉ partisipa hetan oportunidade hodi fahe koรฑesimentu iha seminรกriu temรกtiku liu ruanulu (20). Asina ona Memorandu Entendimentu liu tolunulu resin lima (35) entre empreza rai-laran no rai-liโur neโebรฉ reprezenta negรณsiu iha futuru ho valรณr maizumenus dolar millaun tolunulu (30).
Expo Komรฉrsiu Internasionรกl Dili dahuluk 2025 durante loron lima ne’e sei presiza rega no haburas. Governu no Setรณr Privadu, atu serbisu liman ba liman hodi muda intensaun sira ba investimentu sira, kontaktu sira ba kontratu no promesa ba prosperidade ne’ebรฉ fahe.
“Ami husu ba emprezรกriu timoroan tomak atu formaliza sira-nia negรณsiu liuhosi rejista sira-nia empreza iha SERVE atu bele hetan estatutu legรกl nesesรกriu, neโebรฉ esensiรกl atu halo kontratu negรณsiu”.
“Ita tenke hanoin katak formaliza empreza ida la’รณs de’it ezijรฉnsia legรกl ida. Hanesan pasu estratรฉjiku ida neโebรฉ loke odamatan no proteje futuru negรณsiu neโe rasik, asegura serteza no protesaun jurรญdika, asesu ba oportunidade sira, kreximentu sustentรกvel, konfiansa no kredibilidade”.
Nuneโe mรณs posibilidade atu halo esportasaun no internasionalizasaun liuliu agora neโebรฉ sai membru ba Organizasaun Mundiรกl Komรฉrsiu nian no prepara hela atu integra iha merkadu rejionรกl ASEAN nian.
Ministru konsidera fortalesimentu institusionรกl no empreendedorizmu foin-saโe nian nu’udar prioridade, formalizasaun mรณs kontribui ba estatรญstika nasionรกl neโebรฉ efetivu liu, planeamentu ekonรณmiku, no polรญtika pรบblika sira.
Dili International Trade Expo 2025, ensera husi Prezidente Repรบblika Josรฉ Ramos Horta, Primeiro Ministro RDTL, Kay Rala Xanana Gusmรฃo, no hetan partisipasaun husi Vise Primeiru Ministru Mariano Assanami Sabino, Ministru Agrikultura, Pekuรกria, Peska no Florestas, Marcos da Cruz, bainaka internasional, sรฉtor privadu, no entidades relevante sira.