Loron Nasionál Taís ! Cançio : La Kolen, Ha’u Sei Soru-Tais Nafatin

Loron Nasionál Taís ! Cançio : La Kolen, Ha’u Sei Soru-Tais Nafatin

SAPNewsTL, DILI : Ohin Loron 14 fulan dezembru 2023 Timor-Leste selebra loron nasional tais ba daruak, Timor-Leste konsidera tais nu’udar patrimoniu kultural ne’ebe hetan ona rekoñesimentu internasionál husi The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) iha loron 14 fulan dezembru 2021.

Soru Na’in Cançio Henriques hateten, Tais ne’e hanesan eransa no presente furak rohan laek ne’ebe oferese husi beiala sira, tanba ne’e jerasaun foinsa’e sira presiza konserva no aktualiza nafatin ba komunidade hotu

“Tais ne’e eransa no presente furak rohan laek ne’ebe ita nia beiala sira husik hela no rai hela ba ita, entaun ha’u sei la kolen hodi soru ta’is, ita tenki konserva no aktualiza nafatin iha prosesu dezenvolvimentu nasaun nian, tanba se ita la aktualiza no promove mak to’o loron ruma ema bele haluha no halakon”. Tenik Sidadaun Cancio Heriques ba SAPNewsTL iha Luro, 14/12/2023

Soru-Na’in Cançio hatutan, Tais ne’e hanesan identidade sosiedade nian tanba komunidade sira sempre uza tais iha lia moris no lia mate, umane no fetosan, inklui uza hodi simu malu wainhira iha eventu importante sira.

“Tais ne’e mak ita nia identidade lolos, tanba ita uza beibeik iha lia moris no lia mate, fetosan no umane, eventu sosial no kultural, entaun Tais ne’e sai ona ita nia material prinsipal ne’ebe ita sempre uza iha eventu importante sira”. Cançio hateten

Cançio mos rekunhese, Tais orijinal Timor-Leste hahu ona halo modifikasaun no modernizasaun oioin liliu iha supermerkadu sira, ida ne’e bele fo ameasa ida ba Tais orijem tanba Tais orijem produz lori tempu entaun faan ho presu karun, Tais modernizadu faan ho presu baratu tanba ne’e guvernu presiza toma atensaun ba futuru.

“Ha’u hanoin guvernu presiza toma atensaun ba supermekadu sira, liliu halo lei hodi proteze tais lokal tanba iha era modernizasaun ema hahu modifika produtu lokal sira sai foun ho folin baratu, ikus mai fo ameasa ba Tais Lokal sira, ida seriu tebes tanba bele hamenuz produsaun tais iha futuru tanba faan ema la sosa barak”.

Nia informa, Tais ne’ebe nia produz sempre lori fulan rua ba leten, hafoin bele produz ida ho susesu tanba liu husi hoban, hafoin prosesu no produz ba Tais, entaun dala barak ladauk hetan rendimentu ne’ebe naton hodi sustenta moris maibe dala wain mos uza rendimentu ne’e hodi sustenta nesesidade lor-loron.

“Produz tais ida mais ou menuz fulan rua ba leten, tanba prosesu hoban no soru ne’e lori tempu barak, maibe ho atividade ne’e bele hetan rendimentu naton hodi sustenta familia no oan sira ba eskola maske hetan uituan”. Nia informa

Entretantu, Soru Na’in ne’e husu ba ema hotu hodi hakaas an produz nafatin tais, uza tais iha eventu improtante sira hodi promove identidade ne’e ba ema hotu, nune’e beiala sira nia eransa ne’e labele lakon iha futuru.

Tais hetan rekoñesimentu internasionál husi UNESCO iha loron 14 fulan dezembru 2021, Parlamentu Nasionál Timor-Leste hasai no aprova kedas Resolusaun Parlamento Nacional n.º 2 / 2022 de 26 de Janeiro institui o dia nacional do Tais e aprova recomendação ao governo para a proteção e preservação do TAIS hodi defini loron 14 Dezembru sai hanesan Loron Nasional ba Tais

Bazeia ba rekomendasaun husi no. 8 husi Resolução do Parlamento Nacional n.º 2 2022 de 26 de Janeiro ne’ebé hatete katak “Apela ba Governu, komunidade sira, eskola sira no populasaun atu organiza asaun promosaun ba Tais iha loron 14 Dezembru kada tinan hodi hasa’e koñesimentu, divulgasaun no uzu Tais nian iha territóriu Timor-Leste ho komunidade timoroan iha mundu tomak.

Promove tais hodi dignifika bei-ala sira nia liman rohan “Tais” ne’ebé husik hela mai ita no valoriza esforsu soru-na’in sira nian ne’ebé kontinua prátika no hatutan matenek soru Tais nian ba foin-sae sira.

Reportajen : Luis Pailofo

Share This

COMMENTS

Wordpress (0)
Disqus (0 )