๐๐ป๐ถ๐ป ๐ ๐ฎ๐ธ๐ฎ๐ฎ๐ Hamosu Estragus & ๐๐บ๐ฎ ๐ ๐ฎ๐๐ฒ ! ๐ง๐ ๐ฆ๐ผ๐น๐ถ๐ฑ๐ฎ๐ฟ๐ถ๐๐ฎ ๐ฃ๐ผ๐๐ ๐๐ถ๐น๐ถ๐ฝ๐ถ๐ป๐ฎ

Imagen : Anin makaas & inundasaun neโebรฉ rezulta destruisaun iha Filipina, 06/11/2025. Foto : Media Filipina
SAP News TL, Dili : Governu Repรบblika Demokrรกtika Timor-Leste (RDTL) hatoโo profunda solidariedade no sentidu kondolรฉnsia bรก Governu no Povu Repรบblika Filipinas tanba sofre bรก anin Tufaun Kalmaegi no hamosu inundasaun makaโas, halo destruisaun no rezulta ema mate trรกjiku.
Sentidu solidariedade neโe espresa hosi Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmรฃo iha Plenรกria Parlamentu Nasionรกl (PN), iha รกmbitu debate Projetu Proposta Lei (PPL) no.23/VI (3a) kona-bรก Orsamentu Jerรกl Estadu (OJE) tinan fiskรกl 2026 faze jeneralidade loron da-ruak parte lorokraik, kinta (06/11/2025).
โKala balun rona tiha ona, iha terramoto bo’ot ida iha Filipina, ema lubuk ida mate, inundasaun sobu uma ho posibilidade boot atu loron hirak mai bele akontese tsunami. Tanba ne’e hodi povu Timor-Leste nia naran, iha uma fukun ida-ne’e ha’u hakarak aprezenta sentimentu solidariedade ba povu Filipina”. PM Xanana aprezenta sentidu solidariedade iha Parlamentu Nasionรกl, sita iha media GPM, 06/11/2025.
Governu mรณs haree hela hodi deside liu-hosi Reuniaun Konsellu Ministru (KM) estraordinรกriu sei konsidera atu haruka kompaรฑia enjeรฑaria no kompaรฑia sanitรกria nian ida hosi FALINTIL Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) bรก Filipina hodi partisipa iha apoiu emerjรฉnsia.
Xefe Governu konsidera Timor-Leste nuโudรกr membru foun ASEAN nian hakarak hatudu hodi uza nasaun membru foun neโe ninia forsa bรก iha misaun umanitรกria no asistรฉnsia bรก vรญtimas hosi problema natureza ninian.
โNeโe mak haโu atu informa deโit bรก ita boโot sira katak, haโu mรณs aprezenta ona bรก Prezidente Filipina nian. Maibรฉ nuโudรกr membru foun ASEAN nian, atu fรณ sentidu-liu bรก pรกs no solidariedade entre komunidade”. PM Xanana informa.
Iha karta neโebรฉ haruka bรก Prezidente Ferdinand โBongbongโ Marcos Jr., Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmรฃo afirma, Timor-Leste โtriste tebes ho eskala hosi trajรฉdia ida-neโe no susar neโebรฉ famรญlia barak hasoru toโo lakon ema neโebรฉ sira hadomi, uma no meius subsistรฉnsiaโ.
Timor-Leste nafatin iha solidariedade ho povu Filipinu durante tempu lutu no rekuperasaun ida-neโe, hodi reafirma โamizade no kooperasaun rejionรกlโ neโebรฉ halibur nasaun rua neโe no admirasaun boot bรก povu Filipinu.
Ajรฉnsia notรญsia AFP fรณ-sai iha Kinta (06/11/2025) katak, Gabinete Nasionรกl Defeza Sivรญl Filipina nian konfirma ona Tufaun Kalmaegi akontese no hamate ema na’in-140, na’in-127 lakon hafoin mosu inundasaun maka’as iha sentru Filipina nian iha semana neโe nia laran.
Tufaun ne’e maka ida ne’ebรฉ hamate ema barak-liu iha mundu iha tinan 2025, tuir baze-dadus dezastre EM-DAT nian.
Iha loron-kinta ne’e kedan, Prezidente Ferdinand Marcos deklara ona โkalamidade nasionรกlโ, hodi autoriza Governu atu dezembolsa fundu sira bรก apoiu emerjรฉnsia.
Sientista sira fรณ avizu katak, furakaun sira sai maka’as liu-tรกn tanba mudansa klimรกtika ne’ebรฉ kauza hosi ema. Oseanu sira ne’ebรฉ manas-liu, permite tufaun atu sai forte liu-tรกn no atmosfera ne’ebรฉ manas-liu, signifika udan-been maka’as-liu.

