Aktu Asédiu Sexual Ne’e Krime ! FUAS Deklara Hatun Seksista Iha Sosiedade

Imajem : Porta Voz FUAS Igitro dos Santos iha Kampus Sentral UNTL, 08/08/2024. Foto : Marciana Fernandes

SAPNewsTL, Dili – Forum Universitáriu Anti-Seksisme (FUAS) realiza komunikadu imprensa kontra hahalok asédiu sexual ne’ebe akontese iha Universidada da Paz (UNPAZ).

Forum Universitariu Anti-Seksisme fo solidariedade ba vitima ne’ebe hetan asediu xeksual

Bazeia ba informasaun ne’ebe publika iha Media Independente iha tersa feira dia 30 fulan agosto tinan 2024 katak mosu asediu xeksual ne’ebe deskonfia pratika  husi sujeitu ho inisial DT hanesan dosente orientador hasoru vitima hanesan nia estudante ida.

Fana (naran lalos) nu’udar estudante feto ida hosi Universidade da Paz, ne’ebe orienta hela nia teze. Tanba ne’e, iha loron 24 fulan jullu tinan 2024, tuku 13:45 Otl, liu husi “via WhatsApp” suspeitu ho inisiál DT nu’udar nia dosente orientador haruka Fana ba hasoru iha orientadór nia servisu fatin atu orienta. Bainhira to’o iha dosente orientadór nia fatin hodi orienta, Hafoin orienta, Fana atu fila dosente orientadór halo asediu seksuál hasoru nia.

Orientador ne’e dada Fana-nia liman hodi kaer no buti nia órgaun sensitivu hirus matan nian halo Fana hakfodak no trauma hodi hikis-an, maibé orientadór ne’e nafatin kaer metin Fana-nia liman hodi dada Fana no dehan nia hakarak kaer tan Fana-nia isin.

Imajem : Estudante Universitáriu halo komunikadu imprensa

Relasiona ho aktu refere, Forum Universitáriu Anti-Seksisme (FUAS) ne’ebe hari’i husi estudante universotáriu sira kontra total tanba konsidera asédiu sexual ne’e aktu injustu no krime ema ida iha poder ekonómiku no poder polítiku halo hasoru feto ran sira.

“Ami husi Forum Inivesritariu Anti-Seksisme konsidera katak; asediu xeksual ne’ebe inisial DT pratika, nu’udar aktu imoral no aktu kriminal ne’ebe presiza kontra no kriminaliza”. Tenik Porta Voz Ermelinda de Jesus Gomes liu hosi komunikadu imprensa ne’ebe hala’o iha kampus sentral UNTL Dili, 08/08/2024

FUAS rekunhese katak asédiu sexual la’os novidade ida ne’ebe foin mosu iha UNPAZ maibe akontese iha instituisaun oioin ne’ebe maioria komete husi ema hirak ne’ebe iha poder ekonómiku no polítika.

“Kazu asediu xeksual la’os foin akontese maibe sempre akontese bei-beik iha instituisaun sira liu-liu iha instituisaun akademiku nian no la’os deit akontese iha instituisaun akademiku UNPAZ maibe iha instituisaun seluk mos  akontese”. Ermelinda Gomes sublinha

Faktus hirak ne’e sai referensia no espasu ba manorin na’in sira husi instituisaun akademiku sira seluk, posibilidade bele aplika tuir no bele mos antes ne’e pratika uluk ona.

Forum Universitariu Anti-Seksisme, afirma pozisaun hodi kontra total hahalok seksisme ne’ebe pratika husi  manorin sira iha nivel universitariu no iha ambiente ne’ebe de’it.

Relasiona ho akonesimentu ne’e Forum Universitariu Anti-Seksisme fo solidariedade ba vitima hodi ejije ba :

1. Estrutura universidade da paz atu hasai dosente ho hahalok seksisme ho obrigatoriamente.

2. Dekanu no estrutura fakuldade direitu universidade da paz atu troka vitima nia dosente orientador.

3. Estrutura universidade sira seluk atu kontrola dosente sira hodi labele akontese tan aktu seksisme iha instituisaun refere.

4. Ministeriu Ensinu Superior Siénsia no Kultura (MESSK) atu toma atensaun ba aktu imoral no aktu kriminal ne’ebe instituisaun akademiku sira produs.

5. Tribunal liu-liu Juiz atu foti desizaun ho justu no neutru ba kazu asédiu sexual ne’ebe akontese iha UNPAZ, lae ba asédiu xeksual, lae ba mentalidade seksista no abaixu asediu xeksual iha Timor-Leste.

Igitro dos Santos konsidera prátika asédiu seksual ne’e barak liu mai hosi ema sira ne’ebe iha poder ekonómiku no pozisaun iha instituisaun sira.

“Prátika asédiu seksual ne’e mai hosi ema sira ne’ebe iha poder polítika no ekonómika hodi haree feto sira nu’udar objetu seksual, forum ne’e kontra hahalok bandalizmu no asédiu sira hasoru feto sira”.

FUAS deklara justisa tenki hanesan ba feto hot-hotu iha sosiedade Timor-Leste, labele iha ema ida uza feto sein iha konsentimentu no aseitasaun husi feto sira.

“Ami deklara katak prátika seksisme ne’e hahalok injustisa iha sosiedade, ami sei organiza hodi hatur justisa ba feto sira, justisa tenki hanesan ba ema hotu liliu feto sira, kaer feto nia isin sein konsentimentu ne’e konsidera krime, tan ne’e tenki hatun hahalok ida ne’e”. Igitro dos Santos deklara

Enkuantu, liga ba kazu asédiu sexual ne’ebe komete husi dosente ida iha UNPAZ, Magnífiku Reitor UNPAZ hapara ona dosente ne’ebe komete hodi hein no responsabiliza tuir prosesu legal ne’ebe iha, hafoin universidade foti desizaun ikus wainhira hetan ona resultadu ikus husi investigasaun.

Jornalista : Conzita Mota & Marciana Fernandes

Share This

COMMENTS

Wordpress (0)
Disqus (0 )