Dezenvolve Setor Petrolíferu ! ANP & DISR Partilla Experiénsia Estudu Enerjia & Geolojia

Imajem : Péritu Sira husi Departament Industry, Science and Resource (DISR) husi Austrália iha Auditóriu Fakuldade Engenharia Siénsia no Teknolojia UNTL Hera, 24/07/2024. Foto : Dircia Baptista Belo

SAPNewsTL, Dili – Autoriedade Nasionál Petróleu Timor-Leste, Institutu Públiku (ANP-TL) servisu hamutuk ho Embaixada Austrália liu husi Departamentu Indústria, Siénsia no Rekursu (DISR Sigla Ingles) hala’o konferénsia ida ba profisionais Timor oan sira.

Objetivu husi konferénsia ne’e hodi aumenta no dezenvolve kunhesimentu no kapasidade Timor oan sira kona ba enerjia, explorasaun mina no gas iha Timor-Leste.

Presidente ANP-TL Gualdino do Carmo da Silva haktuir konferensia refere partisipa husi péritu internasionál na’in lima husi Austrália, professor sira aprensenta experiénsia kona ba enerjia, explorasaun mina no gás.

“Ohin professores na’in lima husi Departament Industry, Science and Resources (DISR), ne’ebe faz parte iha parseria Autoriedade Nasionál do Petróleu halo apresentasaun kona ba experiensia enerjia, mina, gas, geolojia tanba parseria ona iha pasadu”. Dehan Presidente ANP-TL Gualdino do Carmo da Silva ba jornalista sira iha Auditórium Fakuldade Engenharia Siénsia no Teknolojia UNTL Hera, 24/07/2024

Presidente Autoriedade Nasionál Petróleu Timor-Leste, Institutu Públiku (ANP-TL) Gualdino do Carmo da Silva

Presidente ANP-TL Gualdino do Carmo da Silva hatutan, komferénsia ne’e mos hodi troka ideia no experiénsia sira oinsa Timor-Leste bele partisipa iha negósiu petrolíferu.

“Konferensia ohin, ita troka esperiénsia, estabelese rede para to’o iha finalidade ida ne’ebe bele maximiza partisipasaun negosiu Timor-Leste nian iha area petrolíferu”. Gualdino hateten

Lideransa Autoriedade Nasionál petróleu ne’e sublinha, parte rua sai ona parseira ne’ebe sei servisu hamutuk hodi halo estudu no peskiza kona ba enerjia no poténsia geotemas iha Timor-Leste.

“Ohin mos ita asiste kona ba programa ida husi parseria ne’e maka halo estudu no peskiza konjunta iha area enerjia no potensia geotemas, entaun akadémiku no peskizador sira sei halo estudu, hafoin estudu ne’e hotu, sira sei apresenta ba akadémiku sira, governu no públiku hodi tau iha konsiderasaun”.nia informa

Gualdino garante estudante sira ne’ebe rona bele aprende ho di’ak oinsa bele hatene halo estudu sientífiku no publikasaun iha futuru.

“Espera katak estudante sira bele rona no aprende klean kona-ba geolójia no petróleu, bele mos benefisia sira oinsa halo estudu no halo publikasaun sira iha futuru”.Nia espera

Aleinde ne’e, Gualdino do Carmo informa explorasaun mina Bayu-Undan sei kontinua la’o tanba mina seidauk maran.

“Bayun-Undan sei produz nafatin, mesmu ke la barak hanesan uluk, ANP servisu nafatin ho kompanha atu nafatin extrai ekonomikamente rekursu petrolíferu ne’ebe iha rezervatóriu to’o laiha ona valor ekonómiku”.

“Bayu-Undan kuandu ita sei halo osan, ita sei kontinua, estadu mos hetan no kompanha mos hetan tanba agora sei iha posu tolu to’o lima mak iha mina, uluk iha posu iha 8-10 liu, uluk sa’e, agora tun”. Nia sublinha

Embaixadora Austrália Caitlin Wilson

Embaixadora Austrália iha Timor-Leste, Caitlin Wilson dehan konferénsia refere importante tebes tanba bele partilla experiénsia pozitivu sira kona ba enerjia, geolojia no teknolojia.

“Konferénsia ne’e hodi fahe no hametin kunhesimentu Timor oan sira nian, programa ne’e importante tebes nune’e ita sei servisu hamutuk hodi kontinua programa fantástiku ne’e liliu kona ba enerjia, geolojia no teknolojia iha Timor-Leste”. Hateten Embaixadora Austrália Caitlin Wilson

Embaixadora Austrália iha Timor-Leste, Caitlin Wilson akresente “Konferénsia ne’e atu bele fasilita hodi fahe experiénsia ba malu, ita sei kontinua programa ne’e oin ho experiénsia ne’ebe di’ak”. Nia deklara

Estudante UNTL Reinaldo Fernandes

Estudante Departamentu Geologia no Petróleu UNTL, Reinaldo Fernandes agradese tebes tanba bele partisipa iha konferénsia ne’e hodi aumenta kunhesimentu no kapasidade kona ba explorasaun rekursu naturais iha Timor-Leste.

“Honestamente ha’u sente kontente no agradese tebes ba ANP tanba bele partisipa iha komferénsia ne’e hodi aumenta kunhesimentu no kapasidade kona ba explorasaun rekursu natural, oinsa bele aplika iha futuru”.

Péritu sira ne’ebe partilla experiénsia iha konferensia ne’e mak :

1. Professor Eric May, CEO iha Sentru Investigasaun Kooperativa Esportasaun Enerjia Futuru.

2. Professor Klaus Regenauer-Lieb. Professor, Inisiativa Enerjia  Tranzisaun WA School of Mines: Minerais, Energia e Engenharia Kímika husi Universidade Curtin.

3. Professor Chris Elders. Professor Emérito da Eskola Siensia Terra no Planetárias, Faculdade Siensias no Enjiñaria husi Universidade Curtin.

4. Professora Assosiada Kathy Witt. Peskijador prinsipal iha Sentru Investigasaun Tranzisaun ba Gás no Enerjia iha Universidade Queensland.

5. Dr. Muhammad Rizwan Azhar. Professor Escola Enjiñaria iha Universidade Edith Cowan

Konferénsia ne’e partisipa husi profisionál Timor oan sira, estudante Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL) no Dili Institute of Technology (DIT), Universidade Católica Timorense (UCT) nomos peskijador no espesialista profissionais husi institusaun sira hanesan Instituto de Geociências de Timor -Leste (IGTL), Autoridade Nacional de Licenciamento Ambiental (ANLA), operador kompañia óleo no gas sira hanesan Bayu-Undan, Santos Australia, Chudith field operator, SundaGas Banda Unipessoal, and INPEX.

Jornalista : Marcela Mery da Costa & Dircia Baptista Belo

Share This

COMMENTS

Wordpress (0)
Disqus ( )