Durante Fulan 6 ! Governu Suspende Atividade Arte Marsial

Durante Fulan 6 ! Governu Suspende Atividade Arte Marsial

SAPNewsTL, Dili : Governu liu husi reuniaun Konsellu Ministru suspende ona atividade ensinu aprendijajem prátikas artes marsial durante fulan tanba konsidera mosu insidente todan boot hamutuk 54.

Tuir informasaun ne’ebe SAP News TL asesu liu husi Jornal da Repúblika ho Resolução do Governo N.º 45 /2023 de 10 de Novembro katak determina a suspensão do ensino, aprendizagem e prática de artes marciais e a adoção de medidas com vista a assegurar a ordem pública.

“Resolução Governo nian N.º 45 /2023 loron 10 fulan Novembru, determina suspensão kona-ba ensino, aprendizagem no prática artes marciais ho adoção (ka foti) medidas hodi assegura ordem pública.” SAP News TL asesu liu husi Jornal Repúblika iha Dili, 10/11/023

Guvernu suspende tanba konsidera incidentes todan boot sira ne’ebé regista iha loron hira laran, foin daudaun ne’e, iha fatin ketaketak iha territóriu nasional ne’ebé envolve elementos sira ne’ebé pertence ba grupos artes marciais;

“Konsidera katak, husi total 54 incidentes ne’ebé regista, ema sira ne’ebé mate hamutuk na’in-4 no kanek todan na’in-26 ho tan danos (ka estragos) ba sasán hanesan uma 21 no veículos (kareta no motor) 10”.

Tau iha conta katak eventos sira hanesan ne’e provoca iha comunidades sira ne’ebé afetadas sentimento hanesan insegurança (laran ta’uk no la hakmatek) no ida-ne’e hanesan ameaça ne’ebé boot lahalimar ba estabilidade no segurança pública iha país tomak laran;

Lei n.º 5/2017, 19 de abril, prevê ona katak ensino, aprendizagem ho prática artes marciais no loke centros, clubes ka escolas hodi pratica atividades hirak￾ne’e depende ba autorização prévia (katak ne’ebé hetan antes ona);

Tuir artigo 24.º Lei ne’e nian, ema ne’ebé, la hetan autorização, la tuir condições legais ou halo contra prescrições (ka ordens formais) husi autoridade competente, hanorin, aprende ou pratica qualquer modalidade artes marciais, sei hetan punição (ka castigo) ho pena de prisão (ka dadur) to’o tinan 3 no, bainhira halo ida-ne’e ho intenção atu provoca ou causa (ka hamosu) desordem social ou perturbação ba ordem ho tranquilidade públicas, sei hetan pena de prisão tinan 3 to’o tinan 8.

Tuir artigo 33.º husi Lei n.º 5/2017, 19 de abril, forças segurança sira tenke halo plano no, periodicamente, halo operações especiais ba prevenção criminal iha áreas geográficas balu ho finalidade controla, deteta no localiza práticas ilícitas (ka ilegais) kona-ba artes marciais,
práticas ilícitas kona-ba artes rituais ho crimes sira seluk ne’ebé prevê ona iha Lei n.º 5/2017;

Comissão Reguladora ba Artes Marciais, tuir Lei ida-ne’e ho ninia Estatutos, nia missão mak atu assegura regulamentação ho fiscalização ba ensino, aprendizagem ho prática artes marciais, iha exercíciu ne’ebé saudável husi atividade desportiva no kontribui ba educação ho formação cívica no humanista jovens hotu-hotu nian.

Gravidade husi incidentes ne’ebé regista ona ne’e exige atuação imediata no urgente ne’ebé bele asegura paz social, estabilidade ho manutenção ba ordem pública, Conselho de Ministros resolve, tuir alínea c) husi n.º 1 artigo 115.º husi Constituição da República, hanesan tuir mai:

  1. Determina suspensão kona-ba ensino, aprendizagem ho prática artes marciais no prática artes rituais iha território nacional tomak, ba período fulan 6.
  2. Determina suspensão autorização kona-ba funcionamento atividade husi centros, clubes no escolas sira ne’ebé hodi hala’o prática artes marciais, ba período fulan 6.
  3. Determina encerramento (ka taka) fatin hotu-hotu hoinstalações sira ne’ebé hodi halo ensino, aprendizagem no prática artes marciais, ba período fulan 6.
  4. Determina encerramento imediato (katak taka kedan) fatin hotu-hotu ho instalações sira ne’ebé deteta (ka haree￾hetan) halo hela ensino, aprendizagem no prática artes
    marciais ne’ebé la iha autorização legal.
  5. Instrui (ka fó ordem) ba Comissão Reguladora ba Artes Marciais atu, iha prazo 90 dias, halo ação fiscalização, hodi halo identificação ba centros, clubes ou escolas sira hotu ne’ebé hodi halo ensino, aprendizadem no prática artes marciais, ba ema sira ne’ebé responsáveis ba organização ho ensino artes marciais, no ba proprietários (ka na’in) ba fatin ka instalações sira ne’ebé hala’o atividades hirak￾ne’e, ne’ebé hetan autorização ka lae, iha território nacional
    tomak, hato’o ba Governo relatório ida ho resultados husi levantamento ne’ebé halo ona no informa ba Polícia Nacional de Timor-Leste ho autoridades competentes seluseluk.
  6. Instrui ba Ministro do Interior atu Polícia Nacional de Timor￾Leste halo operação especial ida ba prevenção criminal iha áreas geográficas ne’ebé regista (ka acontece)
    incidentes violência ne’ebé associados (ka iha ligação) ho prática artes marciais, tuir artigo 33.º husi Lei n.º 5/2017, 19 de abril.
  7. Instrui mós ba Ministro do Interior atu Polícia Nacional de Timor-Leste, tuir artigo ne’ebé refere, halo operações especiais seluk tan ba prevenção criminal ne’ebé necessárias ba prevenção ho controlo kona-ba atos ilícitos ne’ebé relaciona ho prática artes marciais, hanesan iha Díli no iha zonas sira iha país ne’ebé ho risco boot liu hetan incidentes.
  8. Instrui ba Ministro do Interior ho Ministro da Defesa atu adota diligências (kata foti medidas) necessárias hodi halo
    identificação ba agentes husi forças policiais no militares ne’ebé envolve-an iha organização ou prática artes marciais.
  9. Instrui Ministro do Interior ho Ministro da Defesa atu pro￾move ações sensibilização ho formação ba agentes policiais no militares kona-ba política hanesan tolerância zero husi Governo ba sira-nia envolvimento iha organizações artes
    marciais.
  10. Instrui funcionários, agentes administração pública ho pessoal contratado sira hotu kona-ba cumprimento integral Código Ética nian, hanesan kona-ba envolvimento iha práticas ilícitas ne’ebé relaciona ho artes marciais.
  1. Apela ba colaboração husi cidadãos no lideranças comu￾nitárias sira hotu ho forças segurança ho objetivo atu identifica prática ilícita artes marciais.
  2. Determina katak Ministro da Juventude, Desporto, Arte e Cultura promove iniciativas necessárias ba sensibilização população, liuliu ba jovens sira,kona-ba importância prática desportiva ho forma saudável.
  3. Ministro da Juventude, Desporto, Arte e Cultura adota atos necessários ba implementação no kumprimento integral Resolução ida-ne’e, kona-ba suspensão atividade no encerramento (ka taka) centros, clubes ho escolas sira ne’ebé hodi hala’o prática artes marciais.
  4. Resolução Governo nian ne’e tama iha vigor iha kedan loron tuirmai, depois de nia publicação.

Enkuantu, Bazeia ba rezolusaun refere, wainhira mosu nafatin konflitu no atividade treinu husi arte marsial sira durante fulan neen maka governu sei taka totalmente atividade treinu sira husi arte marsial

Rezolusaun ida ne’e aprova liu husi Konsellu Ministru iha loron 8 Fulan Novembru tinan 2023, no públika liu husi Jornal da Repúblika iha loron 10 Fulan Novembru ho rezolusaun governu nú. 45/2023, 10 Novembru.

Jornalista : Marcella Mesquita Lemos

Share This

COMMENTS

Wordpress (0)
Disqus (0 )