Polémika Professor Kontratadu ! ME Kontinua Deklara Sei La Renova

Imajen : Ministru Edukasaun Interino Domingos Lopes Lemos iha salaun konferensia ME Vila verde, Quinta (27/06/2024)

SAPNewsTL, Díli – Konselhu Nasional Professores Kontratadu Timor – Leste (KNPK-TL) submete karta ejijensia ba Ministeriu Edukasaun (ME), kona-ba polémika hapara professores kontratadu sem renovasaun tontratasaun tanba governu konsidera sira nia kontratu remata tuir nesesidade governu anterior.

Tuir Ministru Edukasaun Interino Domingos Lopes Lemos hateten, liu husi Komunkandu Imprensa ida ne’e, ME esklarese ba públiku kona-ba, Ministeiru simu Karta husi KNPK-TL no simu mos reprezentantes grupu ida husi professor/a sira refere iha loron 26 Junho 2024 ne’ebe hato’o ejijensia tamba sira konsidera laiha renovasaun kontratasaun hahu, Janeiru 2024 nu’udar aktu ilegal,

“Ministeriu Edukasaun ofisialmente hakarak hatan ka halo klarifikasaun, katak ME proibidu atu kontrola Agente Administrativu Públiku sira (AAP) atu dezempenha kargu professor iha estabelesimentu edukasaun no ensinu,” informa Ministru Edukasaun Interino Domingos Lopes Lemos ba Jornalista sira iha salaun konferensia ME Vila verde, Quinta (27/06/2024)

Nia akresenta bazeia ba Dekretu – lei Nú 32,33 No 34/2023, iha loron 31 Maio, kona ba sistema nacional ba Encino Basiku, Ensino Sekundariu no Edukasaun Pre-Eskolar, determina iha iha Sira nia artigu 81.•,N.•1;89.•,N.•1 No 78.,•N.•1 repetivamente. Proibisaun ka bandu estabelesimentu edukasaun no ensinu públiku sira atu kontra kualker individu atu exerse funsaun dosensia ka karakter administrativu iha eskola sira.

“Exepsionalmente,decretu -lei Nú 31/2023, iha loron 31 maiu relasiona ho estatutu kareira professor determina iha sira nia artigu 29.•,N.•2, Letra B) katak Ministériu edukasaun bele halo kontrolu termu sertu, Exklusivamente ho rajaun urjensia no situasaun moras kontrolu ba tempu indeterminandu bainhira iha nesesidade atu prenxe tempo letivu mininu semanal 20 oras ne’ebe ita iha tuir termu legalidade”.

Ministru Edukasaun Interino Domingos Lopes Lemos fundamenta, tipu kontratasaun professor tipu 2 ne’e mos tenki bazeia ba konkursu públiku no bazeia ba méritu liu husi avaliasaun ba koinesimentu teóriku no prátiku ba kandidatu sira tuir artigu 29.•-B, No Nú2. nune’e konklui kona-ba kontratu hotu inklui kontratu temporáriu sira tenki bazeia ba kriteriu méritu ne’ebe estabelese husi estatutu kareira dosente regula husi Artigu 29•-B,N.•S 1 No 2, iha dekreta -lei N.•31/2023, iha 31 Maio, Tenik nia.

“Ministériu Edukasaun iha biban ne’e ami mos hakarak esklarese katak, Bazeia ba norma vijente sira avaliasaun desempenu liga kedas ho vinkulu laboral entre professor sira, Ministériu Edukasaun wainhira kontratu ona (31 Dezembro 2023) mak laiha tan dever husi ME halo avaliasaun dezempenhu maka desempenu papel fundamental iha abordajen no rezolusaun ba desafiu Presedente kona ba menus professor”.

Nia deklara iha kontestu edukasional ida ne’e manifesta esforsu kontinua no extraordináriu, ME atua iha limitasaun legal estabelisidu husi dekretu -lei sira kona ba sistema nasionais ba edukasaun pre eskolar, ensinu baziku, sekundáriu no estatutu kareira didátiku hodi garante ambiente edukasional ida adekuadu no kualidade ba estudante sira iha tempu ne’ebe adekuadu no reputandu estritamente normativas legais ne’ebe estabelesidu.

“Esforsu extraordináriu sira ne’e mos reflete dedikasaun husi ME atu hadia desafiu sira ne’ebe iha sistema edukasional garanti katak alunu sira hotu hetan benefisiu ba edukasaun ne’ebe exelente. ME iha komprimísiu atu halo servisu ho instituisaun interesadu sira inklui, Parlamentu Nasional atu hetan solusaun ne’ebe responde ba nesesidade sistema edukativu, Nasional iha respeitu ba quadru legal dirigente sira iha Timor Leste, Nia hakotu.

Antes ne’e, Primeiru Ministru Kayrala Xanana Gusmão mos husu ba professor kontratatu sira ne’ebe la hetan renovasaun ba sira nia kontratu atu sira bele hola parte iha bolsa kandidatu ba professor liu husi teste, nune’e bele aposta ba kualidade edukasaun ne’ebe tuir méritu no sistema edukasional.

Enkuantu, antes ne’e professor kontratadu sira husu ministériu edukasaun atu renova sira nia kontratu tanba sira hanorin tinan barak ona maibe parte governu kontinua mantein pozisaun hodi la renova sira nia kontratu tuir dekretu lei ne’ebe vinkula.

Maske nune’e, Maibe Parlamentu Nasionál mos aprova ona rezolusaun ida hodi husu ba Governu liu husi Ministériu Edukasaun hodi haree fila fali problema professor kontatatu sira ne’ebe IX Governu hapara ona sira nia kontrtatu iha Dezembru 2023, maske iha tinan 22 VIII Governu fo kontratu ba sira.

Tuir informasaun ne’ebe SAPNews asesu katak professor kontratatu sira sei hamutuk halo asaun pasífiku hasoru IX Governu liga ba problema professor kontratatu ne’ebe governu seidauk renova.

Jornalista : Genoveva Sarmento & Geronimo da Purificação

Share This

COMMENTS

Wordpress (0)
Disqus ( )