SAPNewsTL, Dili: Organizasaun Non Governmental (ONG) La’o Hamutuk ho OXFAM organiza media briefing ho jornalista no Ema ho Defisiensia (EhD) koalia kestaun problema sai preokupasaun ba publiku atu nune’e jornalista konfirma ba partidu politiku sira bainhira manan iha eleisaun parlametar 2023 oinsa bele hare’e problema hirak ne’e iha futuru.
“ONG La’o Hamutuk ho OXFAM organiza media breafing hodi fahe informasaun ba jornalista no EhD , atu hare ba problema nasional sira ne’ebe sai preukupasaun publika, hanoin ho medida sira liu husi aprejentasaun ami halo kestinariu balun atu nune’e jornalista hotu bele konfirma ho partidu politiku sira, liga ba preukapasaun nasional, bainhira iha eleisaun parlamentar 2023 partidu politiku ida se manan oinsa sira bele responde, ou oinsa sira hare’e kestaun probelma nasional iha futuru”, dehan koordenadora ONG Lao Hamutuk Marta da Silva ba jornalista iha Farol, Dili kinta(13/04/2023)
Koordenadora Hatutan, agora Timoroan sira tenke rekonese katak fundu iha ne’e naton deit, sei tama ba Fiskal Klip iha tinan hirak tuir mai, bainhira la kuidadu fundu iha entaun problema hirak ne’e sai kestaun ba governu ka partidu politiku, ukun iha futuru, saida mak sira atu halo no saida mak sira bele halo hodi responde ba situasaun hirak ne’e bele asegura ba ekonomia ne’ebe iha dezenvovimentu Timor Leste sustentavel, no la depende makaas ba setor petroliferu, maibe oinsa atu halo diversifikasaun ekonomia ne’ebe diak liu, atu asegura katak Timor Leste sei hetan rendimentu n diak, bele asegura makina estadu inklui bele dezenvolve nasaun Timor Leste no povu nia moris ba oin.
Marta informa, iha situasaun ida agora ne’e Timor Leste iha fundu ne’ebe naton deit, signifika katak governu tenki desidi ona planu ne’ebe realistiku, liuliu liga ba diversifikasaun ekonomia nian, tanba se ho maneira gastu nafatin labele halo dezenvolvimentu iha Timor-Leste, problema nia hun ne’e laos husi osan, maibe oinsa atu uza osan ne’e ba dezenvolvimentu setor sira seluk ne’e mak governu la konsege dezenvolve, ho ida nee’e maske ukun an tinan ruanulu ona mos nafatin laiha mudansa, no sei nafatin dependensia ba fundu petroliferu.
Nia haforsa tan, se governu iha fuan bo’ot iha seriedade atu investe ba setor produtivu seluk agora, lapreokupa ona ho Bayu-Undan atu remata ou greater sunrise la dada ba mos, sei nafatin iha setor seluk hanesan, setor agrikultura ho turizmu atu nune’e bele hatama osan ba fali cofre estadu bele injeta ba orsamentu jeral do Estadu ne’e ladun preokupa ona, exemplu nasaun sira seluk hanesan Australia ka Indonesia, la preokupa ba mina tanba sira iha setor sira seluk, maibe Timor-Leste uniku depende deit ba setor petroliferu.
Iha fatin hanesan partisipante Beatriz Sarmentu hatete, La’o hatumuk ho OXFAM fo formasaun Media Breafing ne’e importante tebes tanba sira fahe probelma nasional oras ne’e sai preokupasaun ba publiku hein katak iha eleisaun parlametar 2023 partidu sira asentu iha Parlamentu Nasional rezolve problema sira ne’ebe povu enfrenta hela.
“Ohin NGO La’o Hamutuk mos fahe buat ne’ebe diak tebes mai ami, tanba ita hare ba governu agora ne’e, liuliu ko’alia konaba Elisaun Parlamentar ne’e, partidu hirak sei hetan sentu maioria iha parlamentu ne’e atu sa’e ba ukun ne’e, hein katak sira hare’e ba realidade katak, Timor Leste nafatin hasoru problema para oinsa sira bele rezolve”, tenik Beatriz
Imajen: Partisipante Beatriz Sarmento
Beatriz akresenta tan, liu husi formasaun ida ne’e, atu nune’e bele hametin liu tan grupu pormator sira ne’ebe ohin tuir formasaun ida ne’e hodi bele fahe informasaun ou halo mos advokasia liuliu konaba asuntu sira hare’e liu ba orsamentu jeral estadu governu ezekuta ba setor edukasaun, agrikultura, no ba setor hotu hotu, hare’e ba setor edukasaun iha rai laran ne’e katak investimentu sei menus tamba eskola balun sei aat hela.
Reportajen: Anina Gama