Estudante UNTL, Marinho Ke’e Kumbili Iha Laletek Bekora
SAPNewsTL, Dili : Hafoin Estudante Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL) Marinho de Deus Pinto ke’e kumbili iha Laletek Bekora, Postu Administrativu Kristu Rei, Kapital Dili. Iha Intervista Estudante UNTL ne’e hateten Kumbili ne’e hanesan produtu favóritu ne’ebe nia hili desde sei eskola iha ensinu primáriu
“Ha’u ke’e kumbili hodi konsumu tanba kumbili hanesan produtu favóritu ne’ebe ha’u hili desde sei labarik no estuda iha ensinu primáriu hamutuk ho ha’u nia familia sira, ha’u sente kontente wainhira ha’u haree katak iha laletek Bekora ne’e eziste kumbili, ha’u ke’e ho kontente no ha’u kontente wainhira ha’u konsumu”. Tenik Estudante UNTL, Fakuldade Siensia Sosiais iha banku semester IX, Marinho de Deus Pinto ba SAPNewsTL iha Bekora, Dili, 26/06/2023
Estudante UNTL ne’e hatutan, Uluk Funu nain sira iha ai-laran konsumu kumbili hodi luta ba Timor Ukun Rasik An, Timor oan barak iha tempu funu laran no kolonial nia tempu, wainhira laiha hahan sira han produtu ida ne’e, to’o ohin loron sira barak sei moris, ida ne’e hatudu katak Kumbili fo proteina barak no vitamina diak ba ema nia isin
“Uluk ita nia heroi funu nain sira, ke’e kumbili no han kumbili luta ba ita nia Ukun Rasik an, ema barak iha tempu funu laran, wainhira laiha hahan sira hotu konsumu ai-han ne’e, laos deit ida ne’e, han ai-farina, talas, hudi, nú inklui aitahan sira no Seluk Tan, sira han ida ne’e to’o hetan ukun rasik an no agora sira barak sei moris, tanba ne’e ha’u sente diak no konfortavel, wainhira han ai-han ida ne’e, ha’u la moe”. Nia realsa
Marino akresenta, nia la imajina katak Dili mos iha Kumbili, maibe, wainhira nia haree ninia tahan sira iha no kumbili tahan sira nia kor sai kinur, nia fiar katak kumbili iha no isin ona, entaun nia buka tempu hodi ke’e
“Ha’u la imajina, katak kumbili eziste iha Dili, maibe wainhira ha’u la’o liu husi estrada hateke mai laletek Bekora, Kumbili nia tahan sira komesa kinur ona, entaun ha’u fiar katak, iha fatin ne’eba kumbili iha, ha’u koko mai ke’e, maibe iha isin barak, ha’u ke’e ona dala lima hodi ba tunu no tein ho kolega sira hodi konsumu”. Nia dehan
Hatan ba Jornalista, Karik tanba laiha hahan maka konsumu ida ne’e, Marino responde, “ita labele konsumu deit ai-han ida, ita presiza konsumu Ai-han oioin ne’ebe ita nia laran hili, kona-ba hahan, ai-han iha, mais ida kumbili mak laiha, entaun ha’u hili ida laiha ne’e hodi buka no konsumu, se uluk ita nia guerilleiru sira han hodi moris no luta ba manan ita nia independensia, ha’u mos han ida ne’e luta ba desenvolvimentu liu husi buka matenek no servi ita nia rain”.
Nia Reforsa, Ema moris Laos Moris para Han, Maibe Han para Moris katak moris ne’e atu luta, esforsu, terus no Halo Sakrifisiu oioin hodi Servi Ema no nasaun, Wainhira hetan Ona susesu Ida iha Moris ne’e
“Ita la’os moris para han, maibe ita han para moris, ita sai ema la’os deit ita moris, ita sai universitáriu la’os deit ita tama iha universidade ida, maibe ita tenki ensinadu, formadu, edukadu liu husi aprende husi ita nia terus rasik, susar, hamlaha, hamrok, kesi kabun, kolen, tanis, estuda, Badinas hafoin ita hakat liu prosesu hirak ne’e mak ita hetan ita nia susesu”.
“Mehi ba susesu la’os ko’alia, ko’alia ba susesu la’os tur, maibe tenki aktualiza iha asaun, asesu para susesu, maibe keta haluha liu husi prosesu, prosesu sempre lori sofrementu, maibe susesu sei lori felisidade, luta ba susesu tenki pasiensia, firmeza, no esforsu tanba laiha susesu ida sein esforsu”. Marino remata nia liafuan
Enkuantu, Estudante Marinho de Deus Pinto estudante ativu iha Departamentu Desenvolvimentu Komunitáriu, Fakuldade Siensia Sosiais, Universidade Nasionál Timor Lorosa’e (UNTL), Estudante ne’e mai husi Postu Administrativu Luro Munispiu Lautém no agora daudaun hela iha Bekusse, Suku Bekora, Postu Adminstrativu Kristu Rei, Munisipiu Dili
Jornalista : Marcela Mery da Costa